اسطوره آواز تالش دولاب دیگر نمی خواند

جارستان به نقل از ایرنا؛ این روزها دیگر صدای استاد از سرزمین آوا و نوا به گوش نمی رسد، او که عاشقانه زبان و فرهنگش را پاس می دارد و این روزها هم که بیماری در وجود نازنین این استاد نوای فولکور جا خوش کرده هنوز هم و غمش زبان تالشی است.

آری او استاد صمد حبیبی است خواننده آئینی و اسطوره آواز تالش دولاب؛ او که نوایش، اصالت مردمان این سرزمین است، خطه ای که جایگاه آواها و نواهاست، تالشی که از صدای چهچه پرندگان تا جریان آرام آب رودخانه ها در میان جنگل ها و کوهها، خش خش برگهای درختان تا نوای لالایی مادران برگهواره کودکانشان، صدای دفه بر تار و پود گلیم ، صدای زنگوله آویخته بر گردن گاوهایی که آزادانه در میان علفزارها و درختان جنگلها چرا می کنند و… .

استاد صمد حبیبی، از فرهیختگان این دیار، خواننده آئینی و اسطوره آواز تالش دولاب این روزها که در بستر بیماری است ایامش را به مرور خاطرات گذشته و روزهای پرشور خود در میان آوای فولکلوریک دیارش و یاد و عیادت دوستان و علاقمندانشان می گذراند.

استاد حبیبی که اینک ۷۶ بهار را گذرانده با وجود زندگی سخت و ناملایمات روزگار همچنان لطافت روح ، و مهربانی اش زبانزد است او که در ۶ ماهگی دست نوازش پدر و دو سال بعد مهر مادر را از دست داد و کودکی بسیار سخت را سپری کرده خود تبدیل شده به نمادی از مهر و مهربانی مردمان این دیار خرم.

وقتی به بهانه احوال پرسی سرزده به خانه اش وارد شدم با استقبال گرم همسر استاد و مهربانی خود او بر صدر خانه اش جای می گیرم.

او که از سر مهر در همان ابتدای دیدار قدردان دوستان و آنانی می شود که در این روزهایی که ناخوشی و بیماری بر او چیره گشته، فراموشش نکردند و به دیدارشان او را شادمان ساختند از جمله مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان و فرماندار رضوانشهر و بسیاران دیگر که به نام از آنان قدردانی می کند.

استاد که تا قبل از بیماری در شهرها و استان های مختلف هنرش را با مردمان ایران زمین به اشتراک می گذاشت و حظ این آواها و نواهای زیبا را بر مردمان عرضه می داشت، می گوید : باید زکات آنچه از نعمت هایی که خداوند عطا کرده را ادا نماییم و من سعی کردم اینگونه انجام دهم.

او می گوید : خواندن و صدای زیبا در خانواده ما میراثی با ارزش است که از پدر به ارث برده ام و از دوران نوجوانی تا کنون هم این میراث را بر همگان عرضه داشته ام.

صمد حبیبی پیش از آنکه حوزه هنر موسیقی فولکلور را فتح کند در دوران جوانی برای تأمین معاش خود و خانواده اش به باغداری و کشت و کار در شالیزارها می پرداخت و همیشه در حین کار به خواندن نغمه ها و دستون های محلی مشغول می شد تا گذر زمان را در زیبایی نواها محو کند.

اما او قبل از موسیقی؛ به سلک انبیا درآمده و معلمی کرده است، آنچنان که می گوید: در سال ۱۳۵۲ به استخدام آموزش و پرورش درآمدم و در شهرستان های رضوانشهر، ماسال و تالش به تدریس دروس پایه ابتدایی پرداخته و در ستاد اداری مشغول خدمت شدم و سال۱۳۸۰ بعد از حدود ۳۰ سال خدمت به فرزندان این مرز و بوم بازنشسته شدم.

او علاوه بر فرزندان ایران زمین، خود ۵ پسر و یک دختر دارد که همه آنها را سرو سامان داده و اینک بعد از ۵۲ سال زندگی مشترک با همسرش مرجان محمودی، دوباره تنها شده اند و به محبت هم زندگی می گذرانند و کل روزها را به انتظار آخر هفته و دیدار فرزندانشان طی می کنند.

استاد حبیبی در مرور خاطرات هنری اش با اشاره به اجراهای عمومی خود می گوید: اولین بار برای اجرا به تالار وحدت تهران و سپس تالار اندیشه مشهد دعوت شدم و پس از آن در شبکه های سراسری سیمای جمهوری اسلامی اجراهایی داشتم.

استاد صمد که دستی هم در شعر و شاعری دارد، می گوید: بعضاً شعر هم می گویم و بصورت مولودی خوانی در مدح حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص) و نیز ائمه طاهرین به زبان های تالش و فارسی می خوانم.

این استاد نعت خوانی می گوید : با اجرای برنامه های مختلف در آئین های محلی و مناسبت های مذهبی از قبیل میلاد پیامبر مکرم اسلام حضرت محمد (ص) و ائمه اطهار از جمله امام رضا (ع) شهرت پیدا کردم و سپس به همایش های مختلف منطقه ای، استانی و کشوری و بین المللی دعوت شدم.

او در جشنواره سراسری نعت خوانی در تهران، پانزدهمین جشنواره ذکر ذاکرین در گرگان، همایش بزرگ منتجب در خراسان رضوی، مرکز فرهنگی هنری پارپیرار در تالار وحدت تهران و در تالار اندیشه، رودکی، ارسباران، پارک دانشجو و فرهنگ سرای بهمن و اقوام جشنواره بین المللی سراج خراسان اجرا داشته است.

استاد صمد حبیبی همچنین در خرم آباد لرستان، جشنواره آئینی موسیقی کرمان، همایش سروش ستایش در تهران، مناجات خوانی در ویژه برنامه ملکوت هشتم در خراستان رضوی، همایش آب و نان در فرهنگ مردم فومنات در شهرستان فومن گیلان، دومین جشنواره فرهنگی، ورزشی فومن، دومین جشنواره فرهنگی، هنری در ماسوله، جشنواره های هنری و آئینی موسیقی در رامسر و ساری و چندین جشنواره هنری، ورزشی و مذهبی رضوانشهر برنامه اجرا کرده است.

این شاعر و استاد موسیقی اهل سنت رضوانشهری، که هم اکنون بر اثر سکته مغزی نیمه راست بدنش از کار افتاده، چندین قطعه کوتاه برایمان در مدح پیامبر مهربانی ها و حضرت ثامن الحجج (ع) و فصل پاییز می خواند و با چشمانی تر و نوای حزینی ادامه می دهد:

تِ بخوان مدح محمد، تِ بخوان نام محمد

چَه قشَنگ باصفایَ جشن مصطفی محّمد

شهرستان رضوانشهر با حدود ۸۰ هزار نفر جمعیت و ۱۲۰ روستا در ۷۰ کیلومتری غرب مرکز استان گیلان واقع شده است و حدود نیمی از جمعیت این مناطق را برادران و خواهران اهل سنت شافعی مذهب تشکیل می دهند . این مناطق در گذشته تالش دولاب نام داشت.